29 oktober 2021

Laatst postte ik al dat ik nabewerking niet de heilige graal vind, maar dat licht álles is bij het maken van een foto. Toch kun je met nabewerking heel veel doen, en sommige foto’s die in het donker gemaakt zijn, kunnen de illusie wekken dat ze op klaarlichte dag geschoten zijn en andersom. Als je het mij vraagt is fotobewerking niet ‘the holy grail’ – ik ken genoeg fotografen die hun foto’s niet bewerken en er prachtige platen op nahouden – maar het geeft je foto’s zeker een finishing touch. En als je een beetje een beeld hebt (no-pun intended) van de nabewerkingsopties, kun je vaak beter inschatten of je rauwe foto’s potentie hebben. Dus laten we er samen eens even in duiken.

Soorten programma’s

Zoals je ziet kun je met fotobewerking een mooie extra touch aan je foto geven, en toch het realisme behouden (al kun je er natuurlijk ook voor kiezen om helemaal all-in te gaan en je fantasie op de loop te laten). Nu je weet wat je ermee kunt en een beeld hebt van wat het effect is, is het tijd om eens te kijken naar de programma’s. Er zijn namelijk een boel fotobewerkingsprogramma’s. Denk aan Adobe Photoshop, Google Photos, Affinity Photo of Luminar. Zelf gebruik ik Lightroom, ook van Adobe. Er is een gratis versie, die je kunt upgraden naar een betaalde versie. Echter, de gratis versie kent meer dan genoeg features en upgraden is niet noodzakelijk. Het enige waar ik tegenaan loop in de gratis versie, is dat bewerken alleen op mijn mobiel kan (de laptop-app vereist meteen een upgrade) en je kunt je voorinstellingen niet exporteren (daarover later meer). Omdat de gratis versie zoveel te bieden heeft, loop ik in dit artikel de mogelijkheden van Lightroom met je na.

Wat kun je zoal met Lightroom in de gratis versie?

• Net zoveel foto’s uploaden als dat de opslag van je toestel toelaat (in principe is het programma zelf dus ongelimiteerd);
• Je kunt licht, kleur, effecten, details en optica aanpassen;
• Je kunt voorinstellingen van Lightroom gebruiken om je foto’s mee te bewerken;
• Je kunt je eigen voorinstellingen maken en opslaan;
• Daarbij is de interface zeer gebruiksvriendelijk en kun je vanuit de app makkelijk delen naar je socials.

Wat kun je niet met de gratis en waarvoor moet je dus upgraden?

• Geometrie aanpassen (stel: je hebt een foto vanaf de grond genomen en naar boven gericht, maar je wilt deze foto aanpassen alsof je de foto daadwerkelijk op ooghoogte hebt geschoten – daarvoor gebruik je geometrie. Dit kan zijn als je bijvoorbeeld hoge gebouwen wilt fotograferen);
• Retoucheren (wil je een mooie foto maken bij ’t Louvre? Rustig zal het er nooit zijn, maar met de retoucheren-optie kun je het publiek er nadien uit bewerken);
• Extra cloudopslag;
• Je voorinstellingen exporteren.

Veel van de opties waar je enkel toegang tot krijgt bij de betaalde versie, kun je verkrijgen via andere gratis apps. Het is dus niet noodzakelijk om te upgraden, alleen werk je wel met meerdere apps (wat weer opslag kost) en daardoor wordt het tevens moeilijker je foto’s te ordenen. 

En dan nog even over die voorinstellingen..

Wat zijn dat nou precies? Het zijn eigenlijk ‘profielen’ met elk hun eigen bewerkingsinstellingen. Het zorgt ervoor dat je snel en gemakkelijk je foto’s kunt bewerken, zonder dat je zelf handmatig elke instelling aan moet passen. Dat is handig, want als je eens de perfecte instellingen hebt gevonden voor bijvoorbeeld portretfoto’s of nachtfotografie, dan kun je die instellingen opslaan als voorinstelling, die je vervolgens op al je foto’s kunt toepassen. Het scheelt je een hoop werk én het zorgt ervoor dat als je foto’s in dezelfde stijl zijn. Goed voor de herkenbaarheid van je foto’s, en extra als je ook nog een eigen stijl hebt gevonden. Dit kan overigens allemaal nog met de gratis versie, maar wat dus niet gaat, is je voorinstellingen exporteren. Nu heb je dat in de praktijk ook niet vaak nodig, behalve als je er geld mee wilt verdienen. Say what?! Ja, sommige fotograferen bieden hun voorinstellingen te koop aan. Zeker als ze een gewilde of unieke stijl hebben. De koper kan dit dan als downloadbaar bestand kopen, en uploaden in zijn/haar (Lightroom) app, om vervolgens op de eigen foto’s toe te passen. Voorinstellingen kosten ongeveer tussen €10 tot €50,-, met natuurlijk hier en daar uitschieters. Het is geen vetpot, maar een leuke extra inkomstenbron. Wil je zelf presets (het Engelse woord voor voorinstellingen) gaan verkopen? Deel je foto’s dan voortaan in ‘Voor en na’-stramien, dat geeft de beste indruk van jouw preset.

Dit is een greep uit de mogelijkheden van Lightroom. Bedankt voor het lezen! Welk fotobewerkingsprogramma raad jij aan, en waarom?